Romeinen
Overgang naar de Middeleeuwen
Germaanse raids
In het midden van de 3de eeuw na Chr. begint het tij te keren. Tussen 250 en 275 braken de Germaanse stammen diverse malen door de Rijnverdediging en ondernamen zij plundertochten in het rijke binnenland dat, verstoken van enige verdedigingslijn in de diepte, een gemakkelijke prooi vormde. Vooral tijdens de jaren 257-259 en 270-276 kreeg de bevolking het hier zwaar te verduren. We kunnen aannemen dat in deze periode zowat alle villadomeinen in Midden-België geplunderd en vernietigd werden. Ook in het Landense gebeurde dit. Eens alle buit verzameld, trokken de invallers zich terug over de Rijn en kon het land weer tijdelijk herademen en de defensie herorganiseerd worden.
Versterkte baanposten te Neerlanden en Overhespen
Om te verhinderen dat de invallers een gemakkelijke toegang hadden langs het goed uitgebouwde Romeinse wegennet, werden er nu versterkte baanposten opgericht. Vooral langs de baan Tongeren - Bavai kennen we dergelijke burgi, maar kunnen we gelijkaardige posten ook veronderstellen langs de baan van Tongeren naar Tienen te Neerlanden en Overhespen.
De kaart hieronder stelt een gedeelte van de noordwestelijke sector van het Romeins imperium in de 3de en 4de eeuw voor. De zwarte driehoekjes stellen versterkingen voor langs de baan Bavai-Keulen. De zwarte cirkeltjes vertegenwoordigen versterkte steden. In de omgeving van de kusten van de Noordzee en het Kanaal ontwaart men de zone van de Litus Saxonium (vestigingen gericht tegen de Germaanse Saxen). Ook zone van de Rijnlimes of versterkingen is gedeeltelijk zichtbaar. De vele zwarte puntjes staan symbool voor het gebied van de laeti. In die tijd werd beroep gedaan op de Barbaren (d.i. niet-Romeinen), die binnen de grenzen van het keizerrijk werden gevestigd om de verdediging ervan te verzekeren. Zo werden in het noordoosten van Gallië Laeti (Romeinse krijgsgevangenen die land verkregen in ruil voor militaire dienst) aangetrokken rond het massief van de Ardennen in het zuiden van het huidige België.
Lichte heropbloei einde 3de begin 4de eeuw na Chr.
Het versterken van de verdediging en het rustiger politiek klimaat hebben een positieve invloed. De keramiek toont aan dat vele villa's terug bewoond waren. Bouwactiviteiten, versterkingen uitgezonderd, blijven echter achterwege. Door de dreiging gaat het economisch leven eerder in mineur verder en de streek verarmt. In deze onzekere periode kent ook het christendom haar eerste aanhangers in de streek.